Fietsvakantie door de lucht, AD
Zaterdag 9 maart 2019, Weekendbijlage AD / Utrechts Nieuwsblad, Hans van den Ham
Op vakantie met zelfgebouwd vliegtuig: ‘Bam, weg was de deur’
Jeroen Komen (50) reisde kriskras door Europa met zijn eenmotorig zelfbouwvliegtuigje, de PH-CBO. Hij bekeek de wereld op een andere manier, verloor zijn deur, acht keer viel de motor uit en ondertussen schoot hij wel honderdduizend foto’s. Op 20 maart vertelt hij over zijn avonturen in Theater Aan de Slinger in Houten.
Wie is Jeroen Komen?
,,Ik ben in Amsterdam geboren, groeide op in Soest, woonde recent in Vleuten, maar ben nu in het Brabantse Deurne geland en vader geworden. Vanuit een stabiel gezinsleven ga ik nu mijn verhalen vertellen.’’
Al jong een reiziger?
,,Ik kwam op de middelbare school niet erg uit de verf en besloot bordenwasser te worden en de wereld in te trekken. In Australië werd mijn it-talent ontdekt. Daar heb ik mijn werk van kunnen maken. In 20 jaar groeide Knoworries van zolderkameronderneming naar gerenommeerd bedrijf met 25 man personeel. Ik werd van pionier een directeur met stropdas, wat me niet mijn eerste natuur is. Op een gegeven moment heb ik de zaak verkocht om weer leuke dingen te gaan doen.’’
Zoals?
,,Ik dacht een nieuw bedrijf te gaan opzetten, maar het werd iets heel anders. Ik had al mijn vliegbrevet gehaald en kocht van iemand een eenmotorig zelfbouwvliegtuigje genaamd PH-CBO. Ik had alle tijd en de financiële ruimte om heel Europa door te crossen, vaak met een passagier. En ik vlieg zeker niet alleen óver landen, want na drie uur moet ik weer tanken of naar de wc. Bovendien kies ik voor leuke routes. Het was een fietsvakantie door de lucht.’’
(Tekst gaat door onder de foto)
Dan komt het goed uit dat je ook fotografeert.
,,Dat is zo gegroeid. Van pocketcamera naar spiegelreflex. De foto’s zijn steeds beter geworden en van boven ziet de wereld er maf en bijzonder mooi uit. Mijn ongeveer 160.000 foto’s vertellen het verhaal ook al.’’
Wat is er zo geweldig aan dat vliegen?
,,De vrijheid en de snelheid. Dat is fantastisch. Er zijn bijvoorbeeld vele eilanden, maar ze bereiken is vaak lastig. Dan gaat er geen boot van de een naar de ander. Ik stap in mijn vliegtuig en hop er in 10 minuten heen. Dat geldt ook voor bergen. Ik ben in een half uur over de Alpen heen. Met de auto moet je door een drukke, dure tunnel. Je ziet niet eens wat van de berg.’’
Geen angst daarboven?
,,Zelden. Ondanks dat ik maar één op Euro 95 pruttelend motortje heb. Ik heb met piloten van grote passagiersvliegtuigen gesproken die dat dus niet durven, want stel dat het motortje uitvalt. Daar heb ik nooit last van gehad. Acht keer is de motor stilgevallen, maar na overschakelen op de andere brandstoftank, startte hij weer. Als dat niet was gelukt, had ik naar beneden moeten zweven. Ik heb aan 150 meter weiland genoeg.’’
(Tekst gaat door onder de foto)
Genoeg spannende verhalen om te vertellen?
,,Als het moet wel veertig. Van zaken waaraan ik allang gewend ben, zegt het publiek: ‘Tjongejonge, wat hij allemaal meemaakt’. Zoals die keer dat ik boven Moldavië even de deur open en dicht wilde doen omdat er iets piepte. Bam, weg was de deur. Ik had de wind onderschat. Het duurde een kwartier voordat ik weer normaal kon nadenken. Het lukte om het vliegtuig gewoon aan de grond zetten. Ik ontmoette door dit malheur aardige Roemenen die me van alles vertelden over de tijd onder Ceausescu. En best of all: ze maakten een nieuwe deur voor me.’’
Rode draad uit je verhalen?
,,Ook uit tragische dingen haal ik het positieve. Dat wil ik meegeven aan mijn publiek. En ik laat ze zien dat er balans is tussen de vloeiende lijnen van de natuur en de rechte wegen en woonwijken van de mens. Je kunt van beide prima genieten.’’
Vliegen heeft je kijk op de wereld veranderd, lees ik.
,,Als piloot in goeie doen had ik alle vrijheid, kon alle kanten op. Maar ik ben erachter gekomen dat zelfs ik baat heb bij regels en beperkingen. Ik vloog een keer richting Noordkaap en het werd al donker. Ik was maar wat blij met alle instructies die ik kreeg en dat de baanverlichting aanfloepte. Teveel regelloze vrijheid is ook niet goed.’’
(Tekst gaat door onder de foto)
,,En als ik via Zweden naar Noorwegen vlieg, dan zie ik eerst eindeloze dennenbossen en meren, en dan de bergen die bij de fjorden horen. Dan snap ik meteen dat de grens tussen beide landen door de geografische omstandigheden is bepaald. Het is vissers versus houthakkers. Ik heb respect gekregen voor de cultuurhistorische verschillen.’’
Het wordt een avonturierlezing?
,,Nou, het is meer dan een lezing in het plaatselijke buurthuis met wat dia’s. Op het enorme projectiescherm zijn foto’s en video’s te zien het geluid is perfect en iedereen zit heerlijk. Voor de pauze is vooral natuur te zien; bergen, rivieren, wolken. Na de pauze ligt de nadruk op wat de mens heeft gemaakt: vliegvelden, rotondes, woonwijken. Tussendoor mijn anekdotes en soms gepast zwijgen en alleen maar mooie muziek.’’
Jeroen Komen treedt op 20 maart op in theater Aan de Slinger in Houten. Voor de andere optredens, zie ikkanvliegen.nl/theatershow.
Jeroen Komen met zijn vriendin Danae. © Jeroen Komen