Niks bestaat zonder tegenpool, AD
donderdag 14 maart 2019, AD, door Zoë de Goede
Zoë interviewde Jeroen al eerder voor National Geographic, naar aanleiding van het verschijnen van zijn boek. Uiteraard vloog zij toen een stukje mee. Het naderen van de theatertour was een goede aanleiding voor een tweede vlucht en een artikel in het AD, waarvoor Zoë ondertussen werkte. Helaas kon de vlucht niet door gaan, het stormde zo hard dat het onverantwoord was de hangar-deuren te openen. Het zelfgebouwde vliegtuigje zou de storm wel hebben getrotseerd.
Behalve een uitgebreid artikel in de papieren krant, verscheen er ook een videoverslag op de AD website.
Jeroen Komen pakt groot uit met zijn vliegverhalen
Jeroen Komen vloog met een eigen vliegtuigje Europa over en bekeek het continent en het leven zo vanuit een heel ander perspectief. Tussen de wolken leerde hij over vrijheid en veiligheid, hoe het een niet zonder het ander kan. Hierover geeft hij een theatershow in de Rijswijkse Schouwburg.
Jeroen Komen ziet de wereld in contrasten. ,,Niks bestaat zonder zijn tegenpool”, zegt hij. ,,Kijk naar de titel van het boek dat je vasthoudt: Een verhaal van liefde en duisternis, die vullen elkaar aan. Zo gaat het ook met natuur en structuur. Tijdens mijn vluchten over Europa heb ik gezien hoe overheersend de natuur kan zijn, en hoe krampachtig de mens probeert die te controleren. Van bovenaf zie je heel goed hoe de mens probeert structuur aan te brengen op aarde. De velden, de huizen, allemaal staan ze netjes naast elkaar en zien ze er hetzelfde uit.”
,,Dat zie je heel goed als je over Almere vliegt. Daar zijn enkele bouwkavels beschikbaar gesteld om vrijuit te bouwen. Mensen beginnen heel creatief, maar op een bepaald moment gaan ze samenwerken en regels en structuur aanbrengen. Dan krijgen ze als groep bijvoorbeeld korting op kozijnen, dus nemen ze allemaal dezelfde kozijnen. Nu zie je dat de nieuwste huizen er praktisch hetzelfde uitzien. Jammer is dat, maar het gaat allemaal om het vinden van de balans. Mensen hebben nu eenmaal veiligheid, zekerheid en structuur nodig. Maar als je het echt wil, kan je dat combineren met vrijheid en avontuur.”
,,Het begint allemaal met het hebben van een doel.” Zelf heeft hij dat heel letterlijk opgevat. Nadat hij zijn goed draaiende bedrijf verkocht, schafte hij een vliegtuigje aan. Zijn doel: Europa rondvliegen en foto’s maken. ,,Dat ik er ook een boek over zou publiceren en theatertours over zou geven, had ik toen niet durven dromen. Doelen moeten overzichtelijk blijven, het gaat van dag tot dag. Mijn eerste doel was gewoon leren vliegen. De titel van mijn boek beschrijft ook het onoverwinnelijke gevoel dat ik had toen ik dat eerste doel behaalde: Ik kan vliegen!”
Vrijheid
,,Vliegen bestaat ook enkel uit contrasten. Het begint met het streven naar de ultieme vrijheid. Maar al snel besef je dat je er zonder het volgen van regels niet komt. Als je je eigen veiligheid niet kan garanderen, kom je namelijk nergens. Zonder veiligheid is er dus geen vrijheid. Dan stort je neer.” Zelf stond hij echter vaak op het randje. Bijvoorbeeld toen de motor uitviel boven het Oostenrijkse hooggebergte, toen de deur eraf viel boven Tulcea (Roemenië), toen de ramen met ijs waren bedekt tijdens een vlucht over de Spaanse bergen en toen zijn gps uitviel boven de Alpen. ,,Dat krijg je als je het risico neemt om een zelfgebouwd vliegtuigje te kopen. Maar als je nooit een risico neemt, riskeer je nog veel meer. Elke stap die je zet brengt je dichter bij je doel, en dat alleen al is het risico waard.”
Had hij dan geen piloot willen worden, in plaats van ondernemer? ,,Nee, dat had ik nooit gekund. Ik was een rampzalige leerling op de middelbare school, haalde verschrikkelijk slechte cijfers. Het heeft een tijd geduurd voordat ik begreep dat ik niet dom was, maar eigenlijk te slim voor het systeem. Ik paste er gewoonweg niet in. Maar in die tijd had ik niet de discipline of het doorzettingsvermogen om een opleiding tot piloot af te ronden. Daarbij, als piloot vlieg je ook gewoon in opdracht van iemand anders. Echte vrijheid is dat niet.
Toespitsen
Een hele tijd was vrijheid het grootste goed in zijn leven. Hij deed maar wat, wist niet waar hij heen ging. ,,Nu weet ik dat het ook belangrijk je toe te spitsen op een bepaald doel en daarbij soms ook binnen de gebaande paden te treden. Als je echt iets wil bereiken, moet je altijd dingen opgeven. Die gebaande paden zijn dan een verlichte landingsbaan in de nacht. Wanneer het laat en donker is en je moe bent, wil je niks liever dan dat iemand met meer ervaring en beter zicht je vertelt wat je moet doen. Dan is het fijn als iemand de landingsbaan verlicht en je via de radio vertelt welke handelingen je uit moet voeren om te landen.”
Dat is het punt in zijn leven waar hij nu is aanbeland. Hij vliegt niet meer in het wilde weg rond, maar heeft een rustpunt gevonden bij zijn vriendin en zijn leven staat nu grotendeels in het teken van de zorg voor zijn dochter.
Maar sommige dingen veranderen niet. Hij draagt nog steeds dezelfde schoenen als toen ik hem drie jaar geleden voor het eerst ontmoette, waarop de omslag van zijn boek prijkt. En wanneer hij naar het vliegtuigje kijkt spreken zijn ogen nog steeds boekdelen. ,,Zij heeft me dingen gebracht waarvan ik nooit had durven dromen. Zelfs mijn vriendin en kind, zouden er zonder haar niet in mijn leven zijn.”